Önceki Başlığımızda Boşanma Davası Nasıl Açılır? Boşanma İçin Neler Gerekli Yazımızı Paylaşmıştık.
Şimdi ise boşanma başlangıcında ve tüm bu süreçte maddi, manevi tazminat konusunu ele alacağız.
Boşanma Davasında Manevi Tazminat Şartları
Öncelikle boşanma davasında manevi tazminat talep edilebilmesi için kişilik haklarının ihlal edilmiş olması gerekmektedir. Boşanmaya giden süreçte davacıya uygulanan fiziksel şiddet, hakaret, tehdit, kötü söz, aşağılama hep kişilik hakkını zedeleyen unsurlardır. Kişilik hakkının ihlal edildiğini iddia eden tarafın bunu dava dilekçesinde örnek olaylarla açıklaması ve iddialarını delillerle ispat etmesi gerekir. Davacı taraf örneğin bu iddialarını ilişkin tanıklarını dinleterek kişilik haklarının ihlal edildiğini ispatlayabilir.
Bununla birlikte kişilik haklarının ihlalinde davalının kusurlu olması ve davacının da meydana gelen olaylarda en azından diğer taraftan daha az kusurlu olması gerekmektedir. Aynı durum maddi tazminat açısından da geçerlidir. Tazminatın en önemli şartı karşı tarafın kusurunun bulunmasıdır. Tehdit, hakaret, aşağılama, küçük düşürme gibi olaylarda davalının kusurunun bulunduğu açıktır ancak bu olayların ispatlanması tazminatın elde edilebilmesi açısından önemlidir.
Kişilik Haklarının Saldırıya Uğraması
Boşanma davasına giden süreçte kişilik hakları saldırıya uğrayan taraf, kusurlu olan karşı tarafta manevi tazminat alabilir. Burada kişilik haklarının zedelenmesinin ağır olması değil ancak manevi tazminat talebini haklı gösterecek derecede olması yeterlidir. Örnek vermek gerekirse evlilik birliği içerisinde kadının sürekli hakarete uğraması, yaptığı yemeklerle ilgili olarak olumsuz yorumlar yapılması, hiçbir şeyi beceremediği, hiçbir şeyden anlamadığı vs. gibi ithamlarda bulunulması manevi tazminatı gerektirir derecede bir kişilik haklarına saldırı kabul edilebilir.
Evlilik birliği içerisinde gizli kalması gereken bir takım mahrem bilgilerin üçüncü kişilerle paylaşılmış olması, örneğin eşlerin bir takım cinsel problemlerinin ailedeki başka insanlara anlatılmış olması da duruma göre kişilik haklarına saldırı teşkil edebilecektir. Eşler arasındaki cinsel problemler boşanmaya sebep olacak olaylar arasında sayılmakla birlikte böyle bir durumda öncelikle eşlerin tıbbi olarak çözüm arayışına gitmeleri gerekir. Bu sorunların doğrudan diğer kişilerle paylaşılması diğerin kişin kişilik haklarını ihlal eder. Bunun gibi örnekleri çoğaltmak mümkündür.
Manevi Tazminatın Ödenmesi
Hakim talebi haklı görürse kişilik hakların saldırıyla orantılı bir manevi tazminata hükmeder. Tazminat bir seferde ödenmek üzere kararlaştırılabilir, taksit taksit ödenmesinin kararlaştırılması mümkün değildir. Manevi tazminatın kesinleşmesiyle birlikte karşı taraftan tahsili talep edilebilir. Tazminatın ödenmemesi halinde icra takibi başlatılarak ilamların icrası yoluyla tazminatın tahsilini gerçekleştirmek mümkündür.
Tazminat ödemekle yükümlü kılınan kişi bakımından değerlendirmek gerekirse; icra takibi başlatılmadan tazminatın karşı tarafa ödenmesi tazminat yükümlüsünün lehine olacaktır. Böylece icra takibi masrafları ve vekil varsa vekalet ücreti ödenmek durumunda kalınmaz. Boşanma davalarında maddi, manevi tazminat ve diğer talepler bakımından uzman bir boşanma avukatı ile görüşerek hukuki yardım almak haklarınızın korunması açısından sizin için en sağlıklı yol olacaktır.
Boşanma Davasında Maddi Tazminat Şartları
Boşanma davasında maddi tazminat talep edilebilmesi için tazminat talep edilen tarafın mevcut ya da beklenen bir menfaatinin zedelenmiş olması gerekmektedir. Doktrinde örnek olarak kadının kaybettiği nafaka, mal rejiminden kaynaklanan hakların kaybı, evlenme ya da evlilik sırasında yapılan masraflar, evlenme dolayısıyla verilen hediyeler, boşanma yüzünden kaybedilen miras hakları maddi tazminat kapsamında sayılmaktadır.
Esasen uygulamada boşanma davalarında maddi tazminat hesabı diğer tazminat davalarında olduğu gibi birebir zararın karşılığı olan miktarın belirlenmesi suretiyle tespit edilmemektedir. Boşanma davalarında belirlenen tazminat kanunun açık ifadesinde de yer aldığı üzere uygun bir tazminat şeklinde tespit edilmekte; tarafların ekonomik durumları ve boşanma sonrası devam ettirecekleri yaşam standartları gözetilerek takdir edilmektedir. Tarafların kusur durumları maddi tazminata hak kazanma açısından önemlidir.
Eşlerin Kusur Durumları
Maddi tazminat talebinde bulunan eşin maddi tazminat isteğinin kabul edilebilmesi için öncelikle karşı tarafın kusurlu olması gerekmektedir. Bu aynı zamanda boşanmaya karar verilmesinin de şartıdır. Açılan boşanma davasında karşı tarafın kusursuz olduğu veya dava açandan daha az kusurlu olduğu anlaşılırsa davanın reddine karar verilmektedir.
Aynı şekilde maddi tazminat talebinin kabulü bakımından da karşı tarafın kusurlu olması talep eden tarafın da kusursuz ya da en azından karşı taraftan daha az kusurlu olması şartı aranmaktadır. Elbetteki evlilik müessesinin devamı süresince meydana gelen olaylarda eşlerin çeşitli miktarlarda kusurları söz konusu olabilmektedir. Kanun bu noktada tamamen kusursuzluğu aramak yerine kimin daha az kusurlu olduğunun tespit edilmesini ve tazminata bu şekilde karar verilmesini öngörmüştür.
Kusura ilişkin bu ilkelerin elbetteki istisnası da vardır. Örneğin eşlerden birinin akıl hastalığına tutulmuş olmasını kusursuz olma durumuna gösterebiliriz. Akıl hastalığına tutulmuş olan eş bu hastalığa düşmede kusursuz olsa da hakim boşanmaya karar verebilecek ancak kusur bulunmadığından diğer eşin maddi tazminat talebini reddedecektir.
Tazminatın Ödenmesi
Mahkeme boşanma kararıyla birlikte maddi tazminat talebini de karara bağlar. Eğer talebin kabulüne karar vermişse ne kadar tazminat ödeneceğini de hükümde belirtir. Kararın istinaf veya temyiz yargı yoluna gitmesi halinde kararın kesinleşmesi beklenir. Kararın kesinleşmesi ile birlikte artık tazminat hükmü icra edilebilir hale gelmiş demektir. Bu arada tazminat davasının boşanma davası ile birlikte açılması şartı bulunmamaktadır. Boşanma davasından ayrı bir dava ile de maddi tazminat talebinde bulunmak mümkündür.
Boşanma Davasında Tazminat Ne Zaman Ödenir
Boşanmada tazminat ödeme süresi nedir sorusu çokça sorulmaktadır. Tazminat genellikle tek seferde ödenmek üzere hüküm altına alınmakla ve ödenmekle sona ermektedir. Boşanma da tazminat ve nafaka farkı da buraya ortaya çıkmaktadır. Nafaka sürekli ödenmesi gereken bir meblağ iken tazminat tek seferliktir.
Boşanma davasının kesinleşmesi ile birlikte tazminatın ödenmesi mümkündür. Tazminatı doğrudan karşı tarafa ödeyebileceğiniz gibi eğer karşı tarafın avukatının ahzukabz yetkisi varsa avukatına da ödeme yapabilirsiniz.
Boşanma Davasında Tazminat Ödenmezse Ne Olur
En çok sorulan sorulardan biri de bu sorudur. Eğer boşanma davasında kararlaştırılan tazminat ödenmezse karşı taraf aleyhinize icra takibi başlatabilir. İcra takibi başlatıldığında icra masrafları, faiz ve avukatlık vekalet ücreti de ekleneceğinden ödemeniz gereken miktar otomatik olarak artacaktır. Bu nedenle icra takibi başlatılmadan Ankara icra avukatı ile iletişime geçilerek tazminatın ödenmesi en sağlıklı olan yoldur.